Marić: Srbija teži punopravnom članstvu u Frankofoniji

Prijateljstvo Francuske i Srbije u 20. veku, istakla je ambasador Marić, posebno je osvedočeno savezništvom u Velikom ratu i dalo je novi impuls širenju frankofonih vrednosti i uticaju francuske kulture na srpske umetnike, naučnike i političare.

Ambasador Marić je, u autorskom tekstu za najstariji i najčitaniji francuski dnevnik „Figaro“ (Le Figaro), napomenula da Srbija ima dugu tradiciju učenja francuskog jezika, o čemu govori i predlog prosvetnih vlasti Kneževine Srbije iz 1839. da se na svim klasama na kojima se uči strani jezik u Liceumu i Gimnaziji u Kragujevcu, tadašnjoj prestonici, predaje francuski.

Ona je podsetila da je početkom 20. veka u Beogradu osnovano Francusko literalno društvo, a za lektora za francuski jezik na Beogradskom univerzitetu postavljen francuski geograf i etnolog Gaston Gravije.

Marić ističe da je od tada do današnjih dana osnovan znatan broj osnovnih i srednjih škola u kojima se odvija i bilingvalna nastava i koje, uz Francuski licej u Beogradu, podižu generacije mladih koji govore francuski i profesionalno se ostvaruju širom frankofone zajednice.

Među najpoznatijima, ukazuje Marić, jeste osnovna škola „Vladislav Ribnikar“ koja nosi ime osnivača najstarijeg srpskog dnevnog lista „Politika“ koji je, pre nego što će postaviti temelje modernog novinarstva u Srbiji, studirao na Sorboni.

Govoreći o istorijskim sponama Srbije i Francuske i istaknutim ličnostima koje su ih stvarale, Marić je ukazala da su Viktor Igo i Alfons de Lamartin, jedni od najznačajnijih francuskih književnika 19. veka, upoznali Srbe, njihovu istoriju, mentalitet i stremljenja, a da su njihove reči o Srbiji postale trajna svedočanstva i deo zajedničkog istorijskog sećanja na vrednosti koje je srpski narod oduvek baštinio.

Glas o hrabrosti i istrajnosti Srba u borbi za slobodu u 19. veku proneo je širom Evrope Alfons de Lamartin, koji je boraveći u Srbiji zapisao „Voleo bih da se borim uz ovaj probuđeni narod do njegove potpune slobode“, naglasila je ambasador Marić, istakavši i značaj pledoajea Viktora Igoa „Za Srbiju“ (Pour la Serbie) u kojem su opisane strahote stradanja naroda tog vremena.

Najpoznatiji srpski slikari poput Save Šumanovića i člana Francuskog pokreta otpora Marka Čelebonovića, koji su između dva svetska rata živeli u Francuskoj, bili su pod uticajem francuske škole, što je ostavilo snažan trag na njihov umetnički opus koji se svrstava u vrhunska dostignuća srpskog likovnog stvaralaštva, navela je Marić.

Ona ističe da su njihovim koracima krenuli i drugi poznati srpski slikari poput Petra Lubarde, Ljube Popovića, Petra Omčikusa i nedavno preminulog Vladimira Veličkovića, jedinog umetnika sa naših prostora koji je postao član Francuske akademije lepih umetnosti i tako stajao rame uz rame sa srpskim biologom i dopisnim članom Francuske akademije nauka Ivanom Đajom.

„Umetničkim i naučnim delima u koja su utkali ne samo znanja stečena u Francuskoj, već i snažnu ljubav prema njoj, svi oni nastavljaju da ispunjavaju misiju započetu za života, kojom šire blagorodni uticaj na generacije Srba koje, podizane u duhu ideala slobode, jednakosti i pravde, neguju i baštine frankofone vrednosti“, stoji u tekstu ambasadora Marić.

Veze Francuske i Srbije naravno nisu jednosmerne, naglašava Marić i dodaje da su lepotu književnog izraza srpskog jezika frankofonoj publici najbolje približili književnici predvođeni Danilom Kišom, Branimirom Šćepanovićem i Miloradom Pavićem čija su dela prevođena na francuski i objavljivana širom francuskog govornog područja.

„Veze među nama, svakako, nisu ni samo istorijske. Dovoljno je čuti prve taktove muzike našeg reditelja Emira Kusturice i njegovog benda na koncertima poput onog koji je 2019. održao u UNESKU da biste osetili jedinstvenu umetničku energiju dvostrukog osvajača Zlatne palme. Francuzi i Srbi dele zadovoljstvo kada slušaju virtuoznog Nemanju Radulovića koji živi i radi u Parizu, ali i ponos što se naš proslavljeni teniser Novak Đoković obraća na francuskom jeziku kad god mu se za to ukaže prilika“, navela je ona.

Ako potku naših veza čine ove znamenite ličnosti, snagu im daju stotine hiljada Srba, običnih građana, koji su tražeći svoj životni put protkali prisvajanjem frankofonih vrednosti, stvorivši trajnu sponu, ne samo sa Francuskom, već i sa svim drugim nacijama koje čine Frankofoniju, zaključila je ambasador Marić, uverena u to, da bi i i danas, kao pre skoro 150 godina, Viktor Igo ponovo uskliknuo „Za Srbiju!“.